گونه‌شناسی کالبدی و سازه‌ای بناهای عام المنفعه روستایی در اصفهان و آناتولی مرکزی (نمونه مورد بررسی: بنای کبوترخانه‌ها)

توجه به میراث تاریخی و بناهای عام المنفعه روستاها در جذب توریسم و اقتصاد کشورها تأثیر به‌سزایی دارد. در میان بناهای عام المنفعه و ارزشمند به جای مانده در روستاها، بنای کبوترخانه‌ها از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. تعداد بسیاری کبوترخانه از دوران صفویه در ایران به جا مانده‌اند که اکثر آن ها در روستاهای شهر اصفهان واقع شده‌اند. از سوی دیگر دره‌های سرسبز در ناحیه آناتولی نیز زمینه پیدایش تمدنی شگرف را در آن ناحیه فراهم کرده‌اند. ناحیه کاپادوسیا و دو روستای مجاور آن در نزدیکی شهر جسی میزبان میراث غنی از برج های کبوتر می‌باشند. این پژوهش بر آن است تا گونه‌های مختلف کبوترخانه‌ در روستاهای اصفهان و آناتولی مرکزی را از لحاظ کالبدی و سازه‌ای مورد مقایسه و تطبیق قرار دهد. نتایج این پژوهش نشانگر آن است که کارکرد معماری و سازه‌ای در این ساختارها به نوعی در هم تنیده است به صورتی که حفره‌هایی که در قسمت داخلی برج‌های کبوتر در روستاهای اصفهان دیده می‌شود علاوه بر نقش عملکردی جای دادن کبوترها، کارکرد سازه‌ای نیز داشته و به پایداری سازه کمک می‌کرده است. این در حالی است که کبوترخانه‌های روستاهای آناتولی مرکزی در زیر زمین و یا در داخل صخره احداث می شده و ساختاری بسیار مستحکم داشته که در مقابل زمین لرزه‌های متعدد این ناحیه همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد و امروزه یکی از نقاط جذاب و دیدنی کشور ترکیه محسوب شده و تأثیر زیادی در جذب توریسم و صنعت گردشگری روستایی این کشور داشته است. لذا با توجه به وجود گونه‌های منحصربه فرد از برج های کبوتر در روستاهای اصفهان، شایسته است که به این بناهای عام المنفعه توجه بیشتری مبذول داشت و با احیای آن‌ها گام کوچکی در پیشبرد صنعت گردشگری روستایی کشورمان برداشت.